Tanzimat Şiiri, 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nda gerçekleşen Tanzimat dönemiyle ilişkilendirilen şiir akımıdır. Tanzimat dönemi, 1839-1876 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu’nda gerçekleşen modernleşme hareketidir. Bu dönemde, Osmanlı toplumunda bir dizi reform girişimi yapılmış ve bu reformlar edebiyat alanında da etkisini göstermiştir.

Tanzimat Şiiri, geleneksel Osmanlı şiirinin kurallarına meydan okuyarak, batılı şiir akımlarından etkilenmiştir. Bu dönemdeki şairler, dil ve biçimde değişikliklere gitmiş, özellikle aruz vezni yerine hece ölçüsünü tercih etmişlerdir. Şairler, batı edebiyatından örnek alarak duygusal, romantik ve öznel temaları işlemişlerdir. Toplumsal değişimlere, modernleşme sürecine ve çağdaş düşünceye cevap olarak ortaya çıkmıştır. Şairler, eserlerinde eşitlik, özgürlük, adalet gibi evrensel değerleri ele almışlar ve toplumdaki sorunlara dikkat çekmişlerdir. Aynı zamanda, milliyetçilik ve vatanseverlik duyguları da Tanzimat Şiiri’nde önemli bir yer tutmuştur.

Tanzimat Şiiri’nin önde gelen şairleri arasında Namık Kemal, Ziya Paşa, Recaizade Mahmut Ekrem, Şinasi ve Abdülhak Hamit Tarhan gibi isimler bulunmaktadır. Bu şairler, eserleriyle hem edebi bir devrim yapmış hem de dönemin toplumsal, siyasi ve kültürel değişimlerine yanıt vermişlerdir. Tanzimat Şiiri, Osmanlı edebiyatında modernleşme sürecinin önemli bir kilometre taşı olarak kabul edilir.

Tanzimat şairleri:

• Âkif Paşa
• İbrahim Şinasi
• Namık Kemal
• Recaizade Mahmut Ekrem
• Ziya Paşa

Tanzimat döneminde şiirle ilgili yazılmış olan makaleler:

• Ziya Paşa – Şiir ve İnşâ