İstanbul’un Mahalleleri

Galata
1Hep galat sözle geçürdi gününü 'âşık-ı zâr
Galata serine gitmiş meğer agyâr ile yâr

Mum-hâne
2Kesret-i keyf ile dün gice fitili almış
Der-i Mum-hânede varmış seheri mumlanmış

Top-hâne
3Hele sekdirme sühanlerle bugün tavr-ı garîb
Falye virmiş gibi top-hânede yâr ile rakib

Salı Pazarı
4Bağlanub kalmış iken zülf-i siyeh-kârında
Savdı başdan beni âhir Salı Pazarında

Fındıklı
5Tutsa 'uşşâk mahaldir kırılur gibi taraf
Buldu ol gözleri bâdâm ile Fındıklı şeref

Kabataş
6Seng-dil âfeti nerm eylemese meyle her ân
Hiç tehî mi dayanurdu Kabataşa rindân

Dolma Bâğçe
7Kalmadı kimsede hîç nân alacak bir akçe
Serv-kadler ile pür olalı Dolma Bâğçe

Beşiktaş
8Tıfl iken sana hirâm-ı bedî' öğretdiğiçün
Dilerim Hazret-i Hakdan anı kim o beşiktaş olsun

Ortaköy
9Oldu dil olmuş iken kayd-ı cihândan reste
Ortaköyde yine bir mûy-miyâne beste

Kuru Çeşme
10Eylemekden o mehin şahsı fîrak ile savaş
Gözlerimde kuru çeşme gibi hîç kalmadı yaş

Arnaud Köy
11Takılur ardına al ile rakâb-i nâ-pâk
Arnavud karyesine gitmiş o şûh-ı dellâk

Yâreli bir güzelin 'aşkı ile dîde-i ter
Arnavud köyü akıntısı gibi durmaz akar

Hasan Kalfa
12Hû çeker rûh-ı Hasan Kalfa nevâ-yı meste
Pîş-gâhında okundukca hüseynî beste

Bebek
13Oldu muhtâc gönül tifl-ı civân-ı gayre
Gitmeyince Bebeğe merdüm-i didem seyre

Kayalar
14Fiske taşiyle eğer ürker ise gülsenden
Bülbül-i nâze Kayalar kadar olmaz mesken

Hisâr
15Yârı ağyâr ideyim diyü cû zevrakde kenâr
Topa tutulmusa döndürdü ehâlî-yi Hisâr

Seytân Akıntısı
16Eşk-i ağyâr der-i meykedede oldu revân
Disdi Seytânin akındısına gûyâ rindân

Balta Limanı
17Gel seninle bulalım saklanacak mahfî mekân
Balta limânı bugün dalgalık ey serv-i revân

Mirgün
Bizi beylik ile itdi felek şîvende
Mîrgûne varalım zevk idelim gülsende

İstinye
Rüzgârın siteminden oluruz âzâde
İçse İstinyede dil-dâr bizimle bâde

Yeniköy
Gelicek yâda dilin doğrusu derdin yeniler
Tâzeler ile Yeniköydeki eski demler

Tarabya
18Yâr unutdursa n'ola pîr-i mugâna devri
O sânem ile olan mahfi Tarabya seyri

Kefeli
19Zâhidâ gezme sokaklarda tehî sîne sîne
Çamurun çünkü kuru git Kefeli karyesine

Büyükdere
Gözümün yaşına rahm itmediğiçün yârân
Bir büyük dere gibi itmede her dem cereyân

Sarıyer
20Teb-i 'aşkiyle tenim olsa dahi zâr u nizâr
Yine itmez dil-i bî-çâreye rahm ol sarı yar

Rümili Hisni
Kalmadı görmedigin seyre sezâ cây-ı safâ
Rûmili hısnına var seyri temâm it cânâ

Karataş
Oldu rindâne dümen suyu il vâki' kay
Karataş altına mı gitdi 'aceb zevrak-i mey

Fener
21Meyl idüb sem'-i izârı içün ol sîm-bere
Düşdü pervâne-i dil şimdi fenerden fenere

Soğuksu
Oldu germiyyetin ol şûh ile zâhid çü hevâ
Bu bürûdetle soğuk su sana cây olsa sezâ

Kavak
Ah çeküb kāmeti sevdâsı ile cânânın
Şimdi başında kavak yeli eser yârânın

Umur Yeri
22'Ayş u nûş eyle de terk it azıcık pâf u pûfi
Sadr-ı meyhâne Umur yeri değildir sûfî

Değirmenlik
23Kendime yâr mı buldum diyerek şenlikde
Döğünür 'âşik-ı şûrîde değirmenlikde

İskele-i Hünkâr
24Def'-i gam itmeğe ey şûh ararsan çâre
Var mülakâne yanaş İskele-i Hünkâre

Yalı Köyü
Husnde öğdül alub da bulalm diyü kemâl
Yalı köyünde koşuş itmede her dem etfâl

Beykoz
Bir çetin kâra sataşdırdı bizi devr-i zamân
Oldu Beykozlu bir âfet ile çeşmim giryân

Sultâniye
Aramam debdebe vü gayret-i akranîye
Saltanatdır bana ol şâh ola Sultâniye

İncir Köyü
Çekdiler sineye İncirlide bintü'l-inebi
Darısı başına ey sürmeli zen-dost Çelebi

Paşa Bağçesi
Sav yanından bugün ey şûh amân ağyân
Gel Pâşâ bâğçesine zevk idelim Hünkârı

Çubuklu
25Çâb-i gam kor mu idi dilde safâ-y hâtır
Olmasa zevk-i nihâniye Çubuklu hâzır

Kanlıca
Açdı tığ-i sitemiyle ciğerimde yâre
Kanlıcalı yine bir gamzeleri hun-hâre

Körfez
İzn-i'amdır diyü gitme meleğim değme yere
Zurefâ Körfezi bahş eyledi zen-pârelere

Anadolu Hisarı
Ne revâ seyr-i Hisârda ola yârim mahzûn
Sâkiyâ bana yarımca virüb ana dolu sun

Göksu
Gök kandîl güç ile irdi gönül maksûda
Bir siyeh-çerdeye mâlik olalı Göksuda

Küçüksu
Firkatinle şu kadar giryeler itdim cânâ
Bir küçük su görünür eşkime nisbet deryâ

Kandîlli
Bağrımın yağını eritdi belî etvârı
Hele Kandîllide bir câm ile yakdım yârı

Vani Köyü
26Âb zirâ ki o sayrı olana dermândır
Kādi-zâdeliye Vanî köyü pek çisbândir

Kuleli
27Leb-i deryâdaki âyûya mi oldu meftûn
Kuleli bâğçeye har tab'-ı rakîbin efzûn

Çengel Köyü
İşte buldum sana sallanmağa bir özge mahal
Sözümü dinle rakîbâ yalınız Çengele gel

Beylerbeyi
28Hased ol rinde ki mey nûş ide kane kane
O şeh-i hüsn ile Beylerbeyide mîrâne

İstavroz
Gıbta ol şahsa olur irdiği dem nevrûze
Gide cânân ile zevk itmeğe İstavroze

Kuzguncuk
Sandılar duht-i reze geldi 'arablar da yanuk
Suhtegân zümresine câ olalı Kuzguncuk

Öküz Limanı
Ko sığırlar gibi yatsun uyusun pinhânı
Oldu ağyâre makarr çünkü Öküz limânı

Üsküdar
Kâ'be toprağın diyü olsa bile nâm-âver
Üsküdardan dahi yeğdir bana rûy-i dil-ber

Şemsî Paşa
Şemsi nâmında bir âfet mi zuhûr itdi 'aceb
Semsi Pâşâyı, mekân eylediler yârân hep

Şeref-âbâd
Bir şerîfin nigeh-i lutfi ile dünyâda
Kasr-ı dil 'aynı ile döndü Şeref-âbâda

Ayazma
Bakarak ruhlarine eşk-i rakîbin akmış
Sandılar bâğçe-i hüsn içre Ayazma çıkmış

Salacak
29Vuslatın gördü kıyâs eyleme el dil elyak
Havfim oldur seni ferdâlara yârın Salacak

Kız Kulesi
30Kasdın 'âlemde teferrüc ise ger bir derece
Duhter-i rez ile Kız kullesine bul ferece

Kavak Bâğçesi
31Kāmeti fikr ü hayâl-i ruh-i al ile yine
Deşt-i dil 'aynı ile döndü Kavak bâğçesine

Haydar Paşa
32Düldül-i nâza süvâr olsa o şûh-ı yektâ
Atı oynaği olur sâha-i Haydar Pâşâ

Kadi Köyü
33Ey gönül boşlama da'vâni hemân gamle soruş
Kadı köyünde ayak nâ'ibinin pâyine düş

Fener Bâğçe
34Fikt-i ruhsâr ile yandı tenim bilmez mi
'Aceb ol mâh Fener bâğçesine gelmez mi

Adalar
35Gālibâ Fennî tamâm eylevecekdir zevki
Adalar seyrine düşmüş o perînin şevki

Fennî
  1. Galat – Yanlış
    Âşık-ı zâr – Zavallı âşık
    Ser – Baş
    Agyâr – Yabancılar, düşmanlar
    Mum-hâne – Mum atölyesi ↩︎
  2. Kesret-i keyf – Aşırı keyif
    Der – Kapı
    Seher – Sabah vakti ↩︎
  3. Sekdirme – Sözleri geri çekme, değiştirme
    Sühan – Söz
    Tavr-ı garîb – Garip tavır
    Falye – Ateşli silah ışığı ↩︎
  4. Zülf-i siyeh-kâr – Siyah saç ↩︎
  5. Uşşâk – Âşıklar
    Mahaldir – Yerdir ↩︎
  6. Seng-dil – Taş yürekli
    Rindân – Zevk düşkünleri
    Tehî – Boş ↩︎
  7. Nân – Ekmek
    Serv-kad – Uzun boylu ↩︎
  8. Hirâm-ı bedî’ – Güzel yürüyüş
    Hazret-i Hak – Allah ↩︎
  9. Reste – Kurtulmuş
    Mûy-miyâne – Orta boy saç ↩︎
  10. Meh – Ay
    Fîrak – Ayrılık ↩︎
  11. Al – Kan mânâsında kullanılmış olabilir
    Nâ-pâk – Temiz olmayan
    Karye: Köy
    Şuh – güzel, alımlı
    Dellak – çarşı hamamlarında, erkek müşterileri keseleyip yıkayan erkek. ↩︎
  12. Nevâ-yı meste – Mest olmuş ses
    Pîş-gâh – Ön saha
    Hüseynî beste – Hüseyni makamında beste ↩︎
  13. Tifl-ı civân – Genç çocuk
    Merdüm-i didem – Göz bebeğim ↩︎
  14. Gülsende – Gül bahçesinde
    Fiske – Hafif vuruş
    Bülbül-i nâze – Nazlı bülbül ↩︎
  15.  – Su
    Zehrâk – Küçük tekne ↩︎
  16. Eşk – Gözyaşı ↩︎
  17. Mahfî – Gizli ↩︎
  18. Sâne – Küçük taş
    Pîr-i mugân – Şarap ustası ↩︎
  19. Tehî sîne – Boş göğüs
    Zâhidâ – Dindar kimse ↩︎
  20. Nizâr – Zayıf ↩︎
  21. Semâ-yı izâr – İpek elbise ↩︎
  22. Ayş u nûş – Yemek ve içmek ayrıca Ayş u tarab – Çalıp söyleyerek eğlenme, yiyip içme.
    Pâf u pûf – Özensiz, dikkatsiz
    Sadr-ı meyhâne – Meyhanenin başı ↩︎
  23. Döğünür – Vurur, çarpar
    Âşık-ı şûrîde – Çılgın âşık ↩︎
  24. Def’-i gam – Gamdan kurtulma
    Şûh – Cilveli, güzel
    Mülakâne: Kavuşma ↩︎
  25. Çâb-i gam – Gam Tuzağı ↩︎
  26. Sayrı – Hasta
    Kādi-zâdeliye – Kadı’nın çocuğu ↩︎
  27. Leb-i deryâ – Deniz kenarı ↩︎
  28. Nûş – Afiyet ?
    Kâne kâne – Kadeh kadeh
    Mîrâne – Beylere layık ↩︎
  29. Havfim – Korkum ↩︎
  30. Teferrüc – Gezinme
    Duhter-i rez – Rezil kız ↩︎
  31. Deşt-i dil – Gönlün bozkırı ↩︎
  32. Düldül-i nâza – Nazlı at ↩︎
  33. Nâ’ib – Vekil ↩︎
  34. Ruhsâr – Yüz ↩︎
  35. Perî – Güzel kız ↩︎